18 november 2021 – NIG-conferentie Jaarbeurs Utrecht
18 november organiseerden de Vereniging voor Bestuurskunde (VB) en de Netherlands Institute of Governance (NIG) samen een dialoog over het gezag van de Bestuurskunde binnen de wetenschap, het beleid en de samenleving. VB-bestuurslid Dr. Brenda Vermeeren (EUR) heette namens de VB en NIG iedereen welkom en VB-bestuurslid Henrico van Roekel (UU) beschreef de ambities van de VB in relatie tot het thema van de dialoog dit jaar. Daarnaast beschreef Henrico kort de activiteiten van de VB die recent plaatsgevonden hebben, namelijk de Van Slingelandtlezing verzorgd door Kim Putters en de Van Poelje prijs voor de beste bestuurskundige dissertatie die de dag ervoor uitgereikt was. Namens de VB werd uitgesproken dat we hopen dat we als Bestuurskunde nog steeds van betekenis zijn en dat ook blijven met het oog op het 50-jarig jubileum in 2023 dat we inmiddels aan het voorbereiden zijn.
Keynote over het gezag van de Bestuurskunde
Prof. Paul ‘t Hart (UU en NSOB) gaf een keynote speech waarin hij zowel over zijn eigen impact als de impact van de Bestuurskunde sprak. Zijn conclusie was dat de Bestuurskunde een relatief jong vakgebied is in vergelijking met disciplines als politicologie en sociologie en dat ondanks deze korte historie de impact van het vakgebied met name op academisch en beleidsmatig gebied substantieel is. Zo wordt er veel wetenschappelijk gepubliceerd in internationaal gerenommeerde tijdschriften, staan drie Nederlandse bestuurskunde faculteiten in de top 3 van de Shanghai ranking en zijn Nederlandse bestuurskunde faculteiten populair onder buitenlandse studenten.
Van oudsher zijn de banden tussen de academische en beleidswereld nauw. Zo heeft de Bestuurskunde de beleidspraktijk een taal en conceptuele lenzen aangereikt die veel gebruikt worden, maken beleidsmakers veel gebruik van het onderwijsaanbod dat de NSOB en universiteiten aanbieden en weet de beleidswereld de academische wereld te vinden voor het uitvoeren van evaluaties en het geven van advies. De mobiliteit tussen de twee werelden is echter nog voor verbetering vatbaar. Er zijn bijvoorbeeld slechts enkelen die de overstap van beleidswereld naar academische wereld met succes maken. De focus op wetenschappelijke publicaties speelt hierbij een belemmerende rol. Hoewel de verbinding tussen wetenschap en beleid stevig is, vraagt het wel ook alertheid. Het is een kwestie van de juiste balans vinden tussen te veel afstand en te dichtbij. Het vraagt reflectie op elkaars rollen.
Op het terrein van maatschappelijke impact is er nog werk aan de winkel. Paul ’t Hart gaf op dit punt aan ook kritisch op zijn eigen rol te zijn. Wel had hij nog een paar goede tips voor de huidige en nieuwe generatie bestuurskundigen om de impact van de bestuurskunde in de samenleving te vergroten, namelijk kies een onderzoeksonderwerp dat relevant is voor de samenleving, borg wetenschappelijke waarden, toon lef, zorg voor een goede timing en wees zichtbaar.
Reflecties door Loes Mulder en Warda Belabas
Drs. Loes Mulder (SG Ministerie van SZW) wees (via een videoboodschap) ook op het belang van de Bestuurskunde voor beleid. Ze gaf aan dat om relevant te zijn en blijven de volgende aspecten van belang zijn: toon passie, verdiep je in de wereld van de beleidsmaker, wees open en concreet. Zorg dat je de taal van de ambtenaren spreekt, dat je hun wereld kent en het tempo waarin ze moeten werken, zodat je reflecties als bestuurskundige aanslaan en praktisch effect kunnen hebben. Een goede theorie is mooi, maar als niemand die toepast of benut, heb je niet de impact die je vast wilt hebben vanuit je passie voor de publieke zaak.
Dr. Warda Belabas (assistant professor EUR) was het met Paul eens dat bestuurskundige academici te weinig zichtbaar zijn in het maatschappelijk debat. Dit is een gemiste kans, omdat er veel grote en urgente sociale vraagstukken liggen waar bestuurskundige inzichten van waarden kunnen zijn. Ze ging in op haar eigen onderzoek op het terrein van migratie en diversiteit en welke kennis en inzichten de Bestuurskunde de samenleving kan bieden. Ze refereerde daarbij aan de kindertoeslagaffaire en gaf aan dat bestuurskundige kennis zou kunnen bijdragen door andere inzichten, perspectieven en oplossingsrichtingen te geven. Dat het reduceren van complexiteit waar nu de focus op ligt niet de heilige graal is en dat er meer nodig is. Het veranderen van regels is niet voldoende. Het vraagt ook om verandering van het gedrag en de assumpties. Als je het alleen instrumenteel bekijkt en je alleen op de beleidspraktijk richt kom je niet tot nieuwe inzichten waar oplossing van het probleem wel om vragen. Het is daarom zaak om de context en de gevoeligheden van het vraagstuk goed te begrijpen. Om beleidsrelevant te zijn is maatschappelijke relevantie een noodzaak.
Dialoog
Na de keynote van Paul ‘t Hart en de coreferaten van Loes Mulder (via video) en Warda Belabas was er onder leiding van dr. Brenda Vermeeren (bestuurslid VB, associate professor EUR) en dr. Femke Verwest (bestuurslid VB, sectorhoofd Verstedelijking en Mobiliteit van Planbureau voor de Leefomgeving) een dialoog met de zaal.
Tijdens deze dialoog werden onder andere persoonlijke ervaringen gedeeld, hebben we gesproken over hoe je de balans houdt tussen nabijheid zoeken met de beleidspraktijk en afstand houden als onafhankelijk wetenschapper en werden diverse voorwaarden beschreven om ook op maatschappelijk vlak zichtbaar te zijn, zoals een cultuur en een systeem waarin dit gewaardeerd en erkend wordt, georganiseerde ondersteuning van mensen bij het aangaan van, soms grillige, maatschappelijke debatten en het aanleren van de benodigde (journalistieke) vaardigheden.
Science dates
Tot slot werd nog aandacht gevraagd voor een nieuw initiatief van de VB, namelijk Science Dates. Meer informatie hierover is te vinden via de volgende link: https://youtu.be/TetbpR0zkPg
Downloads en links
Presentatie van professor Paul ‘t Hart (UU en NSOB)
Tekstbijdrage van coreferent assistant professor Warda Belabas (EUR)